Depresja - zaburzenie psychiczne charakteryzujące się objawami, które można pogrupować jako symptomy:
- emocjonalne: obniżony nastrój - smutek i towarzyszący mu często lęk, płacz, utrata radości życia (począwszy od utraty zainteresowań, skończywszy na zaniedbywaniu potrzeb biologicznych); czasem dysforia (zniecierpliwienie, drażliwość);
- poznawcze: negatywny obraz siebie, obniżona samoocena, samooskarżenia, samookaleczenie, pesymizm i rezygnacja, a w skrajnych wypadkach mogą pojawić się także urojenia depresyjne (zob.Zespół Cotarda);
- motywacyjne: problemy z mobilizacją do wszelkiego działania, które może przyjąć wręcz formę spowolnienia psychoruchowego; trudności z podejmowaniem decyzji;
- somatyczne: zaburzenie rytmów dobowych (m.in. zaburzenia rytmu snu i czuwania), utrata apetytu (ale w depresji łagodnej czasem obserwuje się wzrost a nie spadek wagi ciała chorego), osłabienie i zmęczenie, utrata zainteresowania seksem, czasem skargi na bóle i złe samopoczucie fizyczne.

Depresja zwykle rozwija się wolno i niepostrzeżenie. Stopniowo obniża się nastrój, człowiek staje się coraz mniej aktywny, niechętnie nawiązuje kontakt z otoczeniem. Najczęściej unika innych, zamyka się w sobie, szuka samotności.

Około 10% populacji cierpi na depresję. 25% epizodów trwa krócej niż jeden miesiąc. 50% ustępuje przed upływem trzech miesięcy. Depresja ma skłonność do nawrotów. 75% chorych zachoruje ponownie w ciągu 2 lat od wyleczenia poprzedniego epizodu. Na depresję częściej chorują kobiety niż mężczyźni, zwykle rozwija się ona później niż depresja dwubiegunowa. 15% pacjentów z ciężką depresją umiera wskutek samobójstwa, 20-60% chorych na depresję próbuje sobie odebrać życie, 40-80% ma myśli samobójcze.

Depresja występująca u kobiet po porodzie

Depresja występująca u kobiet po porodzie może mieć ujemny wpływ na rozwój intelektualny dziecka. Dzieci matek depresyjnych mają trudności w nawiązywaniu kontaktów interpersonalnych w wieku dorosłym. Depresja jest jedną z głównych przyczyn zaginięć. Zdarza się (bardzo rzadko), że depresja może doprowadzić do zabójstwa - w depresjach z urojeniami pacjenci mogą próbować uwolnić ukochaną osobę od świata, widzianego jako skrajnie okrutny i zły.

Leczenie depresji

W ostatnich latach problem samobójstw nabrał szczególnego znaczenie, ponieważ leki antydepresyjne powodują, iż najpierw cofają się zaburzenia napędu, natomiast utrzymuje się jeszcze przez kilka dni stan obniżonego nastroju. Najbardziej niebezpieczny jest okres pomiędzy 10 a 20 dniem zażywania leków.

Zazwyczaj po rozpoznaniu depresji endogennej psychiatra zaleca leczenie szpitalne. Większość chorych i ich rodzin, nie zdając sobie sprawy z ciężkości schorzenia, stanowczo odmawia, wybierając leczenie w domu. Często jest to poważnym błędem. Przy ciężkiej depresji niezbędna jest stała opieka i dozór z powodu tendencji samobójczych.

Rokowanie w depresji jest na ogół dobre. Jeśli nie występują tendencje samobójcze, ustępuje ona prawie zawsze. Zażywanie leków skraca czas choroby. Brak objawów nie oznacza jednak zakończenia leczenia. Rodzina powinna pomyśleć o tym, aby skłonić pacjenta do dalszego kontaktu z lekarzem i do ewentualnego kontynuowania terapii.

Leczenie depresji powinno odbywać się pod okiem specjalisty psychiatry, czasem może to być specjalista neurolog. Najważniejsze jest zapewnienie bezpieczeństwa chorego, w tym zapobieżenie ewentualnej próbie samobójczej. Niektóre leki, działając silniej aktywizująco (na napęd) mogą spowodować "odhamowanie" chorego przed wyrównaniem nastroju i poważne ryzyko targnięcia się chorego na własne życie. Zatem w wielu przypadkach depresji zalecana jest hospitalizacja, często nie dłuższa niż kilkanaście dni, która pomaga też w doborze leków i wielkości dawki.

Obecnie dostępne formy leczenia to:
* leki przeciwdepresyjne,
* psychoterapia,
* leki normotymiczne, leki przeciwpadaczkowe,
* fototerapia,
* wybrane leki neuroleptyczne,
* elektrowstrząsy,
* deprywacja snu.